سنگ شکنی درون اندامی یا TUL + عوارض و مراقبت بعد از عمل

سنگ شکنی درون اندامی یا TUL یکی از روش های موثر درمانی سنگ کلیه و مجاری ادرار است که امروز به نحوه انجام، مراقبت های پس از عمل و عوارض این شیوه درمانی سنگ کلیه می پردازیم.

در این مقاله قرار است دکتر فرشاد نامداری، فوق تخصص ارولوژی و ناباروری مردان، در رابطه با بهترین روش درمان سنگ کلیه، درمان سنگهای حالب با روش های اندوسکوپیک و لیزر، نکته های آموزنده ای را در اختیار شما قرار دهند.

سنگ کلیه که اصولا با درد کلیه سمت راست یا چپ و یا همان درد پهلو، خونریزی ادرار و سوزش ادرار همراه است، یکی از شایع ترین بیماری هایی است که اورولوژیست ها در بین مراجعین خود، با آن رو به رو هستند.

بیماری که سنگ کلیه دارد، مجبور است دردی طاقت فرسا را تحمل کند اما امروزه به جای تحمل درد کلیه و مصرف داروهای مدر، توسط بهترین دکتر برای درمان سنگ کلیه در تهران یا شهرستان با روش هایی کم عارضه و سریع، می توان آن را درمان کرد.

شیوه درمانی سنگ شکنی درون اندامی یا TUL (درمان سنگهای حالب با روش های اندوسکوپیک و لیزر) درمانی موثر برای خرد کردن سنگهایی است که درون لوله حالب قرار دارند و یا همانجا گیر می کنند.

چه زمانی می توان عمل سنگ شکنی درون اندامی یا TUL را انجام داد ؟

توضیحات کامل در مورد روش درمانی عمل سنگ شکنی درون اندامی یا TUL (جراحی آندوسکوپیک سنگ کلیه از طریق مجرای ادرار) را در ادامه و از زبان یکی از بهترین دکترها برای درمان سنگ کلیه در تهران می خوانیم:

میان کلیه و مثانه لوله ای عضلانی قرار دارد به نام حالب که اصولا سنگ کلیه برای دفع شدن از این لوله می گذرد اما ممکن است سنگ در این قسمت گیر کند و باعث انسداد در مسیر ادرار شود.

بیشتر افراد دردهای مرتبط با سنگ کلیه را با مواردی چون درد کلیه، خونریزی ادرار، سوزش ادرار و … می شناسند اما دکتر فرشاد نامداری، فوق تخصص ارولوژی و ناباروری مردان، موارد زیر را برای عوارض این انسداد بیان می کنند:

1. درد کولیکی بسیار شدید
2. احساس تکرر ادرار
3. سوزش شدید ادرار
4. خون داخل ادرار
5. و ممکن است در موارد شدیدتر عفونت ادرار و تب و لرز هم مشاهده شود.

موفقیت روش عمل سنگ شکنی درون اندامی یا TUL (جراحی سنگ کلیه به روش لیزر) در مورد سنگ های تحتانی و میانی بالای ۹۵ درصد است که البته در این موفقیت، مهارت جراح خیلی مهم است.

به نظر دکتر فرشاد نامداری فوق تخصص ارولوژی و ناباروری مردان، اگر سنگ کلیه کوچکتر از 4 تا 6 میلیمتر باشد می توان امیدوار بود که تنها با روند درمانی زیر دفع شوند:

• داروی مسکن
• داروهای منبسط کننده انتهای لوله حالب
• نوشیدن مایعات فراوان
• انجام ورزش هایی مانند طناب زدن

نکته: اگر همین سنگ های کوچک هم در مدت زمان 2 الی 4 هفته دفع نشوند، نیاز به سنگ شکنی درون اندامی یا TUL (جراحی سنگ کلیه به روش لیزر) است که عامه مردم آن را به نام درمان سنگهای حالب با روش های اندوسکوپیک و لیزر می شناسند.

روش های انجام سنگ شکنی کلیه

حالب تحتانی شایع ترین بخش از کلیه است که سنگ ها در آن توقف می کنند و باعث درد پهلو، درد کلیه شدید یا همان کولیک کلیوی و یورتروهیدرونفروز (ورم کلیه) می شوند.

در صورتی که روش های دارویی موثر نباشد یا سنگ بزرگ تر از 6 میلی متر باشد، به نظر دکتر فرشاد نامداری فوق تخصص ارولوژی و ناباروری مردان، دو روش سنگ شکن زیر انجام می شود:

1. ESWL (extracorporeal shock wave lithotripsy)
2. TUL (transurethral lithotripsy) (جراحی آندوسکوپیک سنگ کلیه از طریق مجرای ادرار)

که همان سنگ شکنی به دو صورت برون اندامی (ESWL) و درون اندامی (TUL) هستند و در ادامه به این دو روش و تفاوت های آنها بیشتر می پردازیم.

سنگ شکنی برون اندامی یا ESWL

این نوع سنگ شکنی کلیه اصولا بصورت سرپایی و بدون نیاز به بستری انجام می شودو زمان انجام آن حدود یک ساعت است که در صورت تشخیص اورولوژیست یا ترجیح بیمار آن را می توان با تزریق آرامبخش وریدی یا بیهوشی عمومی انجام داد.

در این روش دستگاه لیتوتریپسی در تماس با پهلوی بیمار روی یک طرف سنگ کلیه قرار می گیرد و 2000 تا 3000 امواج شوک به سمت سنگ ارسال می شود و با توجه به اندازه سنگ و جنس سنگ، تعداد جلسات سنگ شکنی از ۱ تا ۳ جلسه تعیین می گردد.

ESWL در موارد زیر کاربرد دارد:

• سایز سنگ حداکثر بین یک تا یک و نیم سانت باشد.
• سنگ در قسمت فوقانی کلیه باشد.
• جنس سنگ از سنگهای سیستیینی، کلسیم اگزالات مونوهیدرات و سنگهای بروشیتی نباشد زیرا بعلت سختی، به سنگ شکن برون اندامی پاسخ خوبی نمی دهند.
• جلوی عبور سنگها انسدادی وجود نداشته باشد.
• نمی‌تواند برای افراد چاق انجام شود، زیرا امواج شوک نمی‌توانند به سنگ‌های کلیه یا مجاری ادراری برسند.

6 معایب سنگ شکنی برون اندامی یا ESWL

1. این نوع سنگ شکنی برون اندامی برای خانم باردار مجاز نیست.
2. شانس از بین رفتن سنگ در حالب تحتانی توسط سنگ شکنی برون اندامی کمتر از 50 درصد است.
3. تمام سنگ های کلیوی به راحتی قابل شکستن با دستگاه سنگ شکنی ESWL  نیستند (مانند سنگ سیستئینی).
4. در بهترین حالت میزان موفقیت سنگ شکنی برون اندامی یا ESWL در حدود 85 درصد است.
5. در مورد سنگ های بزرگتر از 1.5 الی 2 سانتی متر مناسب نیست و ممکن است به چند نوبت سنگ شکنی نیاز باشد.
6. در کلیه غیرطبیعی، در سرطان کلیه وجود عفونت کلیه یا عفونت مجاری ادراری توصیه نمی شود.

سنگ شکنی درون اندامی یا TUL (جراحی آندوسکوپیک سنگ کلیه از طریق مجرای ادرار)

سیستم ادراری از 4 قسمت کلیه، حالب، مثانه و مجرای ادرار تشکیل می شود که سنگ می تواند در هرکدام از این بخش ها قرار گیرد و باید سنگ بر حسب محل آن بیان شود مانند: سنگ کلیه، سنگ حالب، سنگ مثانه و سنگ مجرای ادرار.

درمان سنگهای حالب با روش های اندوسکوپیک و لیزر، یک روش موثر سنگ شکنی برای سنگ‌های مجاری ادراری سنگ ‌های میانی یا نیمه پایینی حالب است از علائم این سنگ های کلیه می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• درد کلیه سمت راست یا چپ
• استفراغ و حالت تهوع
• عفونت های پی در پی ادراری
• بهترین راه تشخیص انجام عکس رنگی از سیستم ادراری است (IVP).
• فرایند ادرار سخت و طاقت فرسا می شود.
• انسداد ادرار که اگر درمان نشود، منجر به از کار افتادن کلیه می شود.

در ایـن موارد با جراحی آندوسکوپیک سنگ کلیه از طریق مجرای ادرار (سنگ شکنی درون اندامی یـا TUL)، اورولوژیست بدون نیاز به هـیچ گونـه برشی، سنگ را خرد و خارج می کند.

نکته: در خانم های باردار و افرادی که داروهای ضد انعقادی مصرف می کنند و امکان قطع این داروها وجود نداشته باشد، این عمل قابل انجام است.

سنگ شکنی درون اندامی یا TUL چگونه انجام می شود؟

به گفته دکتر فرشاد نامداری، برای انجام این نوع از سنگ شکنی و خرد کردن سنگ کلیه و تسکین درد کلیه، خونریزی ادرار، سوزش ادرار مراحل زیر انجام می شود:

1. ابتدا بی حسی برای بیمار انجام می شود.
2. سپس اورولوژیست یک وسیله ای به نام یورتروسکوپ را وارد حالب می کند.
3. یورتروسکوپ به شکل یک لوله باریک و دراز است که سر آن یک دوربین کوچک قرار دارد.
4. اورولوژیست یورتروسکوپ را از راه مجرای ادرار وارد مثانه و سپس از راه سوراخ حالب وارد لوله حالب می کند.
5. وسیله ای مخصوص از راه یورترسکوپ وارد و با لیزر یا پنوماتیک سنگ خرد می شود.
6. با نظر اورولوژیست، یا سنگ ها با بسکت خارج می شوند یا در صورت تنگی در محل سنگ، یک عدد سوند باریک داخل حالب قرار می گیرد تا سنگ ها خارج شوند.
7. اگر سوند قرار بگیرد، پس از 2 تا 4 هفته ٍسوند به صوت سرپایی خارج می شود.

نکته: انجام سنگ شکنی درون اندامی یا TUL نیاز به مهارت کافی دارد و تمام متخصصین کلیه و مجاری ادرار آن را انجام نمی دهند. شما می توانید در این مورد از دکتر فرشاد نامداری فوق تخصص ارولوژی و ناباروری مردان، مشاوره بگیرید.

در چه زمانی TUL بصورت اورژانسی انجام می شود؟

سنگ شکنی درون اندامی یا TUL در موارد زیر بغیر از علایم متداول چون درد کلیه، خونریزی ادرار، سوزش ادرار و … باید بصورت اورژانسی انجام شود:

1. بیماری که تک کلیه ای باشد.
2. تب و لرز رخ بدهد.
3. سنگ بزرگتر از 6 میلی متر باشد.
4. بیمار دچار انسداد ادرار شود.
5. سطح کراتینین خون بیمار، بالا باشد.
6. سونوگرافی، انسداد و هیدرونفروزشدید را نشان دهد.

فعالیت و مراقبت پس از انجام TUL

فعالیت پس از سنگ شکنی درون اندامی یا TUL

• شب اول پس از سنگ شکنی کلیه باید بیمار استراحت کند.
• بیمار می تواند از روز بعد شروع به ورزش و تحرک کند. البته ورز شهای سبک در فضای باز و از انجام کارهای سنگین خودداری کند.
• فعالیت فیزیکی سنگین که موجب تغییر درجه حرارت بدن شود، خودداری کند.
• از تعریق زیاد که باعث کاهش ادرار و افزایش غلظت آن می شود خودداری کند.

مراقبت های پس از انجام درمان سنگهای حالب با روش های اندوسکوپیک و لیزر

• در صورت کاهش ادرار پزشک خود را مطلع کنید.
• اورولوژیست ممکن است از شما بخواهد تعدادی از داروها را مصرف نکنید.
• پس از سنگ شکن، اگر سنگ همون لحظه خارج نشود، ادرار خود را از صافی عبوردهید تا سنگ دفع شده جهت مشخص شدن نوع آن به آزمایشگاه ارسال شود.
• یک هفته پس از سنگ شکن جهت معاینه به پزشک مراجعه کنید.
• در صورت درد شدید، تب یا خونریزی ادراری، پزشک را مطلع سازید.
• در صورت داشتن سوند، دو تا چهار هفته (با توجه به نظر پزشک معالح) بعد از عمل، جهت خارج کردن آن به پزشک مراجعه کنید.

عوارض پس از انجام TUL (درمان سنگهای حالب با روش های اندوسکوپیک و لیزر)

لیتوتریپسی درون اندامی اگر توسط فرد ماهری انجام نشود ممکن است خطرات جدی برای بیمار به دنبال داشته باشد بنابراین حتما در این مورد به یک تیم تخصصی مراجعه کنید.

به نظر فرشاد نامداری فوق تخصص ارولوژی و ناباروری مردان، مواردی از این عوارض به صورت زیر است:

• در جریان این عمل، فرد ممکن است دچار خون ریزی شود.
• کلیه بیمار ممکن است عفونت کند.
• هنگام خارج کردن تکه‌های سنگ، ممکن است کلیه فرد آسیب ببیند.
• ممکن است بیمار دچار فشار خون بالا یا نارسایی کلیه شود.

نکته: اگر اورولوژیست مهارت کافی را داشته باشد، درصد ابتلا به این عوارض به قدری پایین می آید که می توان به راحتی آن را نادیده گرفت. ما به شما تیم تخصصی دکتر فرشاد نامداری را پیشنهاد می دهیم که سابقه ای درخشان در زمینه سنگ شکنی درون اندامی یا TUL دارند.

مقایسه تاثیر سنگ شکنی درون اندامی یا TUL با ESWL

مطالعات زیادی در این زمینه انجام شده که ما در این بخش به نتایج یک تحقیق کوهورت می پردازیم. در این مطالعه دو روش سنگ شکنی برون اندامی و درون اندامی در درمان سنگ های حالب تحتانی، مقایسه می شوند.

این آزمایش بر روی 60 بیماری انجام شد که پاسخ مثبتی به درمان طبی ندادند و این بیماران به دو گروه 30 نفره تقسیم شدند و هر گروه یکی از سنگ شکن ها را دریافت کردند.

محققان آزمایش خود را در مرکز ارولوژی بیمارستان امام رضا (ع) انجام دادند و به نتایج زیر رسیدند:

1. گروه سنگ شکنی برون اندامی: سنگ 14 نفر شکسته و دفع شد. در 13 نفر سنگ شکسته نشد و در 3 نفر سنگ شکسته ولی تکه های سنگ دفع نشد.
2. گروه سنگ شکنی درون اندامی یاTUL : سنگ 93.5 درصد از بیماران شکسته و تکه های سنگ یا خارج شدند و یا به تکه های قابل دفع تبدیل شدند.

درنتیجه می توان گفت درمان سنگهای حالب با روش های اندوسکوپیک و لیزر در درمان سنگ حالب تحتانی با توجه به میزان موفقیت بالا، عارضه کم و هزینه پایین، ارجحیت دارد.

پیشگیری از ایجاد سنگ کلیه و مجاری ادراری

نوع سنگ در حوزه پیشگیری بسیار مهم است زیرا هرکدام رژیم غذایی مخصوص به خود را دارند اما در ادامه توصیه های کلی دکتر فرشاد نامداری را بیان خواهیم کرد:

• جلوگیری از کم آبی بدن به صورتی که روزانه حدود 2.5 لیتر ادرار داشته باشید و بطور میانگین، 2 تا 3 لیتر مایعات در طول روز کافی است اما اگر رنگ ادرار شما تیره و کدر است، به مایعات بیشتری نیاز دارید.
• رژیم غذایی کم نمک زیرا نمک می تواند باعث احتباس آب و منجر به کم آبی بدن شود. نمک می تواند در غذاهایی همچون چیپس، غذاهای کنسروی، گوشت های فرآوری شده و… نیز باشد.
• تناسب اندام زیرا اضافه وزن می تواند به کلیه ها فشار بیاورد.
• رژیم غذایی با کلسیم اگزالات محدود برای افرادی که نوع سنگ آنها از نوع اگزالات کلسیم است. غذاهایی مانند آب گریپ فروت و زغال اخته، سیب زمینی، دانه سویا، برخی مغزها از جمله بادام زمینی و بادام هندی و….
• کاهش مصرف الکل
• محدود کردن مصرف کافئین
• پرهیز از نوشیدن نوشیدنی های شیرین
• افزایش مصرف سیتریک اسید از منابعی چون آب لیمو بدون شکر و حل نشده در آب، آب هندوانه یا انبه و….
• از غذاهای حاوی کلسیم استفاده کنید، اما مصرف مکمل‌های کلسیم را کاهش دهید.
• رژیم غذایی با اسید محدود
• مکمل های غذایی و ویتامین هایی مانند ویتامینB6 مکمل های پیریدوکسین، روغن ماهی را مصرف کنید.

آیا عمل سنگ کلیه خطرناک است؟

حتی بهترین نوع درمان سنگ کلیه، جراحی آندوسکوپیک سنگ کلیه از طریق مجرای ادرار (سنگ شکنی درون اندامی یا TUL) هم می تواند عوارضی خطرناک ایجاد کند اگر اورولوژیست معالج متبحر و مجرب نباشد.

دکتر فرشاد نامداری فوق تخصص اورولوژی و ناباروری مردان می گویند با توجه به عوارض سنگ کلیه، هر درمانی به تجویز اورولوژیست خطر کمتری نسبت به عدم درمان دارد.

ماندن سنگ در بدن بجز درد کلیه سمت راست و چپ شدید، می تواند باعث خطرات جدی برای کلیه (بیماری مزمن کلیه، سرطان کلیه، عفونت کلیه و…) شود.

عوارض درمان سنگ کلیه با روش هایی چون سنگ شکنی درون اندامی یا TUL را می توان با انتخاب بهترین دکتر برای درمان سنگ کلیه در تهران یا شهرستان، تیم درمانی تخصصی و امکانات بروز درمانی، به حداقل رساند.

بهترین دکتر برای درمان سنگ کلیه در تهران یا شهرستان کیست؟

دکتر فرشاد نامداری رتبه دوم کشوری بورد تخصصی اورولوژی و عضو هیئت علمی دانشگاه داشتن بعضی از خصوصیات عمومی و تخصصی را جهت نامیدن یک اورولوژیست بعنوان بهترین دکتر برای درمان سنگ کلیه در تهران یا شهرستان، لازم و ضروری می دانند:

خصوصیات عمومی بهترین دکتر برای درمان سنگ کلیه در تهران یا شهرستان

داشتن سابقه و مجوز: پزشک مورد نظر باید دارای سابقه درمانی و مجوز رسمی باشد.

هزینه مناسب: هزینه جراحی سنگ کلیه با توجه به نوع عمل و نوع و تعداد سنگ، متفاوت است اما قیمت پایین تری نسبت به عمل های دیگر دارد.

تجهیزات به روز: استفاده از تجهیزات به روز و پیشرفته برای تشخیص اندازه و نوع سنگ کلیه و درمان نقش مهمی در موفقیت جراحی دارد.

رفتار مناسب: بهترین دکتر برای درمان سنگ کلیه در تهران یا شهرستان در کنار مهارت باید رفتاری مناسب با بیمار خود داشته باشد و اطلاعات کامل درمانی را به او بدهد.

خصوصیات تخصصی بهترین دکتر برای درمان سنگ کلیه در تهران یا شهرستان

از نظر دکتر فرشاد نامداری جراح و فوق تخصص کلیه، مجاری ادراری و ناباروری مردان (جراح پیوند کلیه)، یک پزشک عمومی، متخصص یا فوق تخصص باید در رشته خود، پویا باشد.

پویا بودن یعنی:

• کسب مهارت های روز دنیا
• آشنایی با تجهیزات کارآمد و جدید
• کسب تجربه های علمی و عملی همراه با پیشرفت علم
• شناخت کامل و داشتن تبحر لازم در درمان های مختلف
• ورود در عرصه تحقیقات

علم پزشکی همواره در حال تغییر و تحول است و به سرعت درمان هایی با عوارض کمتر جایگزین روش های سنتی می شوند و بهترین پزشک همیشه به دنبال یادگیری درمان های بروز دنیا است.

یکی دیگر از موارد مهم استفاده صحیح پزشک از تجهیزات جدید (ام ار آی، پت اسکن، پت سی تی اسکن و…) در تشخیص بیماری است.

آیا درد کلیه سمت راست یا چپ نشانه سنگ کلیه است؟

هر درد کلیه سمت راست یا چپ نمی تواند دلیلی بر وجود سنگ مجاری ادراری باشد! به توضیح دکتر نامداری با سابقه ای بیش از 15 سال در درمان بیماری های مرتبط با مجاری ادراری، درد کلیه می تواند از عوارض بیماری های زیر باشد:

• خونریزی کلیه
• ترومبوز ورید کلیوی (لخته شدن خون در وریدهای کلیه)
• هیدرونفروز
• سرطان کلیه یا تومور کلیه
• کیست کلیه
• عفونت کلیه
• سنگ کلیه که با درمان هایی چون سنگ شکنی درون اندامی یا TUL درمان می شود.
• بیماری کلیه پلی‌کیستیک
• نارسایی کلیه

بجز بیماری های مرتبط با کلیه ممکن است اختلال در اندام های زیر هم باعث درد کلیه سمت راست یا چپ شود:

• دردهای عضلانی
• آسیب به ستون فقرات
• دردهای عصبی
• بیماری های مفاصل یا آرتریت
• آسیب به دنده‌ها
• مشکلات لوزالمعده یا کیسه صفرا
• اختلالات گوارشی

سخن پایانی

طبق مواردی که با هم خواندیم و بررسی کردیم می توان گفت سنگ شکنی درون اندامی یا TUL یک روش بسیار خوب برای خرد کردن و خروج سنگ ها است البته اگر پزشک متخصص انتخابی شما، مهارت های کافی را داشته باشد.

انتخاب یک تیم متخصص و اورولوژیستی که در این زمینه سابقه درخشانی دارد، می تواند یک تجربه درمانی خوب را برای شما به همراه داشته باشد و تسکینی باشد بر مشکلاتی از قبیل درد کلیه، خونریزی ادرار، سوزش ادرار و سنگ کلیه.

دکتر فرشاد نامداری فوق تخصص ارولوژی و ناباروری مردان، در این زمینه می تواند به شما کمک کند تا بدون نگرانی از عوارض، از سنگ کلیه و مجاری ادرار خود راحت شوید.

در پایان باید بدانید که تاکنون دلیل قطعی ایجاد سنگ های کلیه و مجاری ادراری، شناخته نشده اما شما می توانید با توجه به توصیه هایی که شد، تا حدود زیادی جلوی تشکیل این سنگ ها را بگیرید که پیشگیری همیشه بهترین درمان است.

منبع: hopkinsmedicine